NHƯ GIỌT SƯƠNG MAI

一切有為法 如夢幻泡影 如露亦如電 應作如是觀 Nhất thiết hữu vi pháp Như mộng, huyễn, bào, ảnh Như lộ diệc như điện Ưng tác như thị quán. Tất cả pháp hữu vi Như mộng, huyễn, bọt, bóng Như sương cũng như điện Nên khởi quán như thế. (Kinh Kim Cương)

Trộm nghĩ, nhân sanh thế sự giống như lá tốt hoa tươi, đại hạn đến kỳ nào khác sương mai móc sớm. Đức Phật thân dài một trượng sáu mà còn tịch diệt chốn song lâm. Lão Quân nấu luyện thuốc trường sinh vẫn là chung quy thệ thủy. Thương thay! Bành Tổ sống đến tám trăm năm. Xót vậy! Nhan Hồi chết lúc ba mươi hai tuổi. Tuy nói rằng già trẻ chẳng đồng, nhưng việc sống chết lại bình đẳng. Ví như, Tam hoàng thọ mạng đâu khỏi luân hồi, Ngũ đế Thánh quân khó níu bất tử. Diệu dược Thần Nông chẳng chữa được người mạng tận, linh đan Biển Thước khó mà cứu kẻ sốchung. Tần Thủy Hoàng dời núi lấp biển thế mà mạng táng Sa Khâu, Sở Bá Vương khí lực bạt sơn vẫn phải Ô Giang tự vận. Tề Cảnh Công ngàn cỗ tuấn mã cuối đời than oán nơi cổng làng; Hán Hàn Tín thập đại công lao chống trả mong sống thêm tại thế. Mạnh Thường Quân ba ngàn kiếm khách, mỗi mỗi mất thân; Khổng Phu Tử bảy hai hiền giả, người người đâu nữa. Thảm thay Chu, Tần, Hán, Ngụy lâuđài phủ trống chốn hoang vu. Thương thay Tấn, Tống, Tề, Lương quan quách vùi sâu nơi quạnh quẽ. Thánh xưa hiền trước, đã từng chất vàng chứa ngọc, đã từng áo tía đai vàng, đã từng đoạt lợi tranh danh, đã từng khoe văn diễu võ. Chao ôi ! Nhân sanh như nước chảy về đông, chí tỏ anh hùng Đẩu Ngưu xông, ba tấc khí tồn ngàn muôn dụng, một buổi vô thường vạn sự không.

Hết thảy núi non có lúc lở sạt Hết thảy sông ngòi có ngày khô kiệt Hết thảy cây rừng đều sẽtàn lụi Hết thảy muôn vật đều phải hư hoại Mọi việc ân ái rồi sẽ ly biệt Mọi điều phiền não cũng dần tan hết Mẫu tử tình thâm sáng nayđoạn tuyệt Duy có pháp thân thường trụ bất diệt.

Than ôi! Đời người trăm tuổi mau như việc búng ngón tay, có khác gì chiếc lá trôi xuôi, hay tương tự trời Tây thỏ lặn. Đập hòn đá mong tìm ánh lửa, bóng ngựa câu bên cửa thoáng qua, ngọn đèn lu trước trận phong ba, hạt móc sớm treo đầu ngọn cỏ. Thuyền đã tới bờ, cây vừa độ mục, chớp mắt ôi thôi chỉ thấy sáng lòe. Sao tình si còn nhiều vướng vít, mà ý hoài rối rít tơi bời. Lưới trần gian khin khít muôn trùng, ý vẫn để trong vòng lăn lộn. Cảnh ái thằng nút thắt ngàn khoen, tình vẫn hướng vào nơi trói buộc. Núi mạn chất chồng, gò đống chỗ chỗ trưng bày, lòng tham sâu thẳm, biển khơi dòng dòng cuộn đến. Chỉ còn cách sớm hôm niệm Phật, mới mong vềcõi tịnh yên vui.

Phù nghiệp hệ thọ thân, vị miễn hình lụy. Bẩm phụ mẫu chi di thể, giả chúng duyên nhi cọng thành. Tuy nãi tứ đại phù trì, thường tương vị bội. Vì nghiệp lực kết buộc mà có thân thể, thì chưa ai thoát khỏi cái lụy của hình hài. Nên bẩm thụ thể chất tiết ra của cha mẹ, vay mượn những yếu tố tương quan mà hợp thành. Tuy được bốn thứ đại chủng hỗ trợ, nhưng chính bốn thứ này lại luôn luôn đối nghịch lẫn nhau. (Qui Sơn Cảnh Sách Văn)

Lửa mồi ánh chớp có gì đâu Ân ái sao còn quấn quít nhau Một túi da khô đầy bảo vật Tấm thân vàng kệch rượu cơm bầu Luân hồi, sống chết ai là khỏi Tờ lệnh Diêm la kíp tới mau Phúc, tội tóc tơ bày rõ hết Phân minh sổ sách trước như sau Cột đồng, giường sắt trông ghê khiếp Khóc thét, kêu gào tránhđược đâu Hối lại tu hành e đã muội Đầu thai làm kiếp ngựa hay trâu Nghiệp duyên chồng chất quên đời trước Nhờ Phật rồi may mới thoát cầu Một điểm chân như ai nấy sẵn Thoát vòng sanh tử, niệm lên mau.

Vô thường lão bịnh bất dữ nhân kỳ. Triêu tồn tịch vong, sát na dị thế. Thí như xuân sương, hiểu lộ, thúc hốt tức vô; ngạn thọ, tỉnh đằng, khởi năng trường cửu. Niệm niệm tấn tốc, nhất sát na gian, chuyển tức tức thị lai sanh. Hà nãi yến nhiên không quá? Do đó mà vô thường già bịnh không hẹn với ai cả. Sớm còn tối mất, trong một sát na là qua đời khác. Khác nào sương mùa xuân, móc sáng sớm, chốc lát đã không ; cây bên bờ, dây trong giếng, đâu được lâu bền. Như ý nghĩ này nối tiếp ý nghĩ khác, chuyển biến cực kỳ mau chóng, nên trong một sát na, chuyển hơi thở đã là đời sau. Như vậy tại sao vẫn an nhiên để đời mình trôi đi một cách vô ích ? Qui Sơn Cảnh Sách Văn

Chư hành vô thường Là pháp sanh diệt Sanh diệt diệt rồi Tịch diệt là vui.

身如電影有還無 萬木春榮秋又枯 任運盛衰無怖畏 盛衰如露草頭鋪 Thân như điện ảnh hữu hoàn vô Vạn mộc xuân vinh thu hựu khô Nhậm vận thịnh suy vô bố úy Thịnh suy như lộ thảo đầu phô. Thân như bóng chớp chiều tà Cỏ xuân tươi tốt thu qua rụng rời Sá chi suy thịnh việc đời Thịnh suy như hạt sương rơiđầu cành. (Thiền sư Vạn Hạnh)

Công danh cái thế màn sương sớm Phú quý kinh nhân giấc mộng dài Chẳng hiểu bản lai vô nhất vật Công phu luống uổng một đời ai. (Thiền sư Thanh Đàm)